ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΜΑΗΣ ΜΑΖΙ! ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΑ

Το 1932 η Βιρτζίνια Γουλφ κάνει το δεύτερο ταξίδι της στην Ελλάδα. Το πρώτο ταξίδι της το είχε κάνει το 1906, 24 ετών τότε, ανύπαντρη (Βιρτζίνια Στήβεν), με τα αδέλφια της Βανέσα, Τόμπυ και Έιντριαν Στήβεν και τη φίλη της Βάιολετ Ντίκινσον. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά ταξίδια δεν είναι μόνο χρονολογική. Είναι μια διαφορά οπτικής και ύφους τόσο βαθιά ώστε η ίδια η Βιρτζίνια να εκπλήσσεται. Φυσικά πρόκειται πάντα για το ίδιο πρόσωπο – και όχι μόνον αυτό, αλλά, σε μια μυστική σχεδόν αλληλουχία γεγονότων και συνεπειών, το πρόσωπο του 1906 δημιουργεί και καθορίζει ως ένα σημείο το πρόσωπο του 1932._
Η νέα οπτική που κυριαρχεί στο δεύτερο ταξίδι της Γουλφ στην Ελλάδα οφείλεται όχι μόνο στην ίδια, που βρίσκεται στην ωριμότητά της, αλλά κατά μεγάλο μέρος και στον Ρότζερ Φράι. Η ικανότητα και η ευαισθησία του να διαβάζει την τέχνη των Βυζαντινών μοιάζει να κλιμακώνεται μέσα στις περιγραφές της Βιρτζίνια, όπου, σε μια μουσική σχεδόν αναγωγή και σύνθεση, το αρχαίο παγανιστικό στοιχείο συνυπάρχει με τον ορθόδοξο χριστιανικό μυστικισμό. Όλα αυτά μέσα σε μια φύση οργιαστική όπου άλλοτε κυριαρχεί το φως της ζωής και άλλοτε η σκοτεινιά του θανάτου. Γοητευτικότερη εικόνα της Ελλάδος δεν θα μπορούσε να φανταστεί κανείς, ούτε πιο ενθουσιαστική, ή πιο καλόπιστα χιουμοριστική. Τόσο που όταν έρχεται η στιγμή να πει κανείς κάτι για την Ελλάδα της εποχής ή “περί της αξίας της δραχμή εν έτει 1932” να αισθάνεται κάποια δυσκολία.