ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΗΘΙΚΗ ΤΟΥ ΣΠΙΝΟΖΑ – ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Η ΦΥΣΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ

Από τη στιγμή της δημοσίευσης της Ηθικής, το 1677, οι ιδέες του Σπινόζα προκάλεσαν, σύμϕωνα με τους πιο ποικίλους προσανατολισμούς, ένα ενδιαϕέρον, που έκτοτε παραμένει αμείωτο. Οι ιδέες αυτές, όμως, εξετάστηκαν τις περισσότερες ϕορές μεμονωμένα, ανεξάρτητα από το αποδεικτικό πλαίσιο που υποβαστάζει την έκθεσή τους, εξαιτίας του ιδιαίτερα τεχνικού χαρακτήρα και της δυσκολίας του πλαισίου αυτού. Στο παρόν βιβλίο, που στόχο έχει να χρησιμεύσει ως εργαλείο εργασίας για όσους επιδιώκουν μια πιο άμεση πρόσβαση στο κείμενο, προτείνονται οι εξηγήσεις οι οποίες θεωρούνται εντελώς απαραίτητες για μια συνεχή ανάγνωση του πρώτου μέρους της Ηθικής, όπου επιχειρείται, υπό τον τίτλο «Περί Θεού», η εμπεριστατωμένη μελέτη του συνόλου της πραγματικότητας με βάση την ορθολογική και αιτιώδη αρχή, που της προσδίδει συγχρόνως την εσωτερική ενότητά της και τον απολύτως αναγκαίο χαρακτήρα της. Αυτό το μέρος του βιβλίου του Σπινόζα, το οποίο είναι ιδιαίτερα δύσκολο και αινιγματικό λόγω της σχετικής συντομίας του, διαδραματίζει ουσιώδη ρόλο στη συνολική οικονομία του έργου: παρέχει στο σχέδιο της ηθικής απελευθέρωσης τις αντικειμενικές βάσεις του, ριζώνοντάς το βαθιά στη φύση των πραγμάτων.