Αυτή είναι η ιστορία ενός αγοριού που άθελά του μετατρέπεται σε κομβικό πρόσωπο μιας παράνομης και μοιραίας σχέσης. Ο αφηγητής του μυθιστορήματος, Λίο Κόλστον, ηλικιωμένος πια, αναθυμάται το θερμό καλοκαίρι του 1900, όταν είχε βρεθεί στο Μπράνταμ Χολ, την εξοχική έπαυλη της οικογένειας Μόντσλεϊ, φιλοξενούμενος του Μάρκους. Ο ονειροπόλος και ρομαντικός Λίο μπορεί να είναι εύστροφος, έχει όμως πλήρη άγνοια για τον κόσμο των ενηλίκων.
Μεμιάς γοητεύεται από τη σπιρτάδα και την ομορφιά της Μάριαν, της μεγαλύτερης αδελφής του συμμαθητή του, η οποία του δείχνει εξαρχής ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι πλούσιοι γονείς της Μάριαν σχεδιάζουν να την παντρέψουν με τον νόμιμο ιδιοκτήτη του Μπράνταμ Χολ, τον λόρδο Τρίμινχαμ. Ωστόσο, παρόλο που η Μάριαν έχει συναινέσει σε
αυτόν τον γάμο, ζει κρυφά έναν απαγορευμένο έρωτα με έναν κοινωνικά κατώτερό της αγρότη. Ο ανυποψίαστος Λίο πείθεται να γίνει ο αγγελιαφόρος γραμμάτων και μηνυμάτων μεταξύ τους και έτσι παγιδεύεται σε ένα σκάνδαλο που δεν θα καταστρέψει μόνο την αθωότητά του αλλά θα σημαδέψει και όλη τη μετέπειτα ζωή του.
Το 1971 η ομότιτλη κινηματογραφική ταινία του Τζόζεφ Λόουζι, σε διασκευασμένο σενάριο του Χάρολντ Πίντερ, με πρωταγωνιστές την Τζούλι Κρίστι και τον Άλαν Μπέιτς, βραβεύτηκε με τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών. “Ο Μεσάζων” παραμένει το σημαντικότερο και πιο δημοφιλές έργο του Βρετανού συγγραφέα Λέσλι Πόουλς Χάρτλεϊ (1895-1972).