ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΣΥΜΜΕΤΡΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ ΟΙ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ ΨΥΧΡΟ ΠΟΛΕΜΟ, 1953-1961

Τον ελληνικό Τύπο απασχόλησαν πρόσφατα ζητήματα που άπτονται των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Η ανανέωση της διμερούς συμφωνίας για το λεγόμενο “καθεστώς ετεροδικίας” των Αμερικανών στρατιωτών στην Ελλάδα προβλήθηκε από ορισμένες εφημερίδες με όρους που παραπέμπουν ευθέως στο φορτισμένο κλίμα της δεκαετίας του ’50. Επίσης, το ενδεχόμενο να υποχρεωθεί η ελληνική πολιτεία να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες -σε βάρος, προφανώς, των οικονομικών της προτεραιοτήτων- ώστε να ανταποκριθεί στους στόχους του ΝΑΤΟ αποτελεί τη νεότερη εκδοχή μιας υπόθεσης τόσο παλιάς όσο και η συμμετοχή της χώρας στη συμμαχία. Το ίδιο και η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να εξασφαλίσει τη συμμετοχή των συμμάχων στο κόστος που συνεπάγεται η προμήθεια ακριβών -αμερικανικών, κατά το πλείστον- οπλικών συστημάτων. Αν προσθέσει κανείς το Κυπριακό, τις σχέσεις με τους γείτονες και την Ευρώπη, το φαινόμενο του αντιαμερικανισμού και το υποτιθέμενο ειδικό βάρος του “ξένου παράγοντα” στις πολιτικές εξελίξεις, οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις μοιάζουν, ίσως, με έργο που έχουμε ξαναδεί.Έχουν, όμως, έτσι τα πράγματα; Πρόκειται, άραγε, για πελατειακή σχέση ανάμεσα σε έναν ισχυρό “προστάτη” που ζητά υπακοή και μια ευάλωτη χώρα που χρειάζεται ασφάλεια για να βαδίσει στο δρόμο της ανάπτυξης; Οι ομοιότητες που παρουσιάζει η επικαιρότητα με την ιστορία που εκτυλίσσεται στις σελίδες ενός νέου βιβλίου για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις είναι προϊόν συνειρμών, για όσους διαθέτουν κάποια ιστορική μνήμη.